Θρόμβωση και καρκίνος: Όταν μια επιπλοκή θεραπείας μπορεί να σώσει ζωές

«Πηγή του κακού» για πολλά προβλήματα υγεία, η θρόμβωση χαρακτηρίζεται μάστιγα της σύγχρονης ιατρικής, βαρύνοντας ανθρώπινες ζωές, κοινωνίες και ταμεία. Αν και η θεραπευτική προσέγγιση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τις ζωές των πασχόντων, επί της ουσίας η μόνη αποτελεσματική αντιμετώπιση είναι η πρόληψη.

Τη σημασία της πρόληψης υπογράμμισαν όλοι οι εκπρόσωποι των ιατρικών εταιρειών που παραβρέθηκαν Συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή (Ι.Μ.Ε.Θ.Α) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης (13 Οκτωβρίου). Αλλά η ανάγκη για προληπτικές δράσεις και εκπαίδευση των πολιτών στην πρόληψη και τη σημασία της βρέθηκε στο επίκεντρο της ομιλίας του γνωστού ηθοποιού Κ. Κόκλα, ο οποίος περιέγραψε τη δική του εμπειρία με τη θρόμβωση, που τον οδήγησε στα επείγοντα νοσοκομείου της Θεσσαλονίκης.

«Χρειάζεται παιδεία πρόληψης. Πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας τη σημασία της πρόληψης, να τους μάθουμε να πηγαίνουν στο γιατρό εγκαίρως», σημείωσε, εξηγώντας πως μετά την περιπέτεια του συνειδητοποίησε ότι πιθανώς «κληρονόμησε» το πρόβλημα από τους γονείς του.

Στη θρόμβωση οφείλονται κυρίως  οι τρεις πρώτες  καρδιαγγειακές αιτίες θανάτου παγκοσμίως: το οξύ καρδιακό έμφραγμα, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος. Ίσως ακουστεί περίεργο, αλλά όπως τόνισε και εκπρόσωπος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας, Ν. Τσουκαλάς, η θρόμβωση «απλώνει τα πλοκάμια της» και στους καρκινοπαθείς.

Θρόμβωση και Καρκίνος

Η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος επηρεάζει 1 στους 5 ογκολογικούς ασθενείς και αποτελεί τη 2η αιτία θανάτου στους ασθενείς με κακοήθεια. Οι ασθενείς με καρκίνο διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τον γενικό πληθυσμό να αναπτύξουν σοβαρούς θρόμβους αίματος. Στους ασθενείς με καρκίνο πολλές φορές υπάρχει μια υπερπηκτικότητα του αίματος, που σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία ή κάποια χειρουργική επέμβαση, που προκαλεί βλάβη στο τοίχωμα των φλεβών μπορεί να προκαλέσουν θρόμβωση. Αν συνυπολογίσει κανείς και το γεγονός, ότι πολλοί ασθενείς λόγω της νόσου τους παραμένουν κλινήρεις για μεγάλα χρονικά διαστήματα, τότε η συσσώρευση του αίματος στις φλέβες των κάτω άκρων μπορεί να είναι ένας επιπρόσθετος παράγοντας.

Από μελέτες προκύπτει, ότι ο κίνδυνος φλεβικής θρόμβωσης σε πάσχοντες από καρκίνο είναι 4 με 6,5 φορές υψηλότερος σε σχέση με τους μη πάσχοντες. Ωστόσο, ακόμα και αυτή η «σχέση» μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια για κάποιους ασθενείς, χάρη σε μια επιπλοκή της θεραπείας της θρόμβωσης.

«Μία αιμορραγία από το γαστρεντερικό ή το ουροποιητικό σύστημα το πρώτο διάστημα της θεραπείας με αντιπηκτικά φανερώνει έναν υποκρύπτοντα καρκίνο στο 10% περίπου των περιπτώσεων, σύμφωνα με πρόσφατες μεγάλες διεθνείς μελέτες», ανέφερε ο Δημήτρης Ρίχτερ, Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Ευρωκλινικής Αθηνών και Πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ.

Όπως εξήγησε, πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μία παρενέργεια της θεραπείας με αντιπηκτικά φάρμακα  μπορεί να είναι σωτήρια για τη ζωή του ασθενούς αφού θα φανερώσει  έναν  υποκρύπτοντα καρκίνο  έγκαιρα. Θα πρέπει να τονιστεί ότι τα αντιαιμοπεταλιακά και τα αντιπηκτικά φάρμακα  αποτελούν  την πλέον αποτελεσματική  θεραπεία για την αντιμετώπιση της θρόμβωσης, η χρήση των οποίων απαιτεί πολύ καλή γνώση των ενδείξεων και των παρενεργειών τους από τους θεράποντες ιατρούς, οι οποίοι θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν και να ακολουθούν τις σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες των διεθνών επιστημονικών εταιρειών.

Τα «πλοκάμια» της Θρόμβωσης

Έμφραγμα, εγκεφαλικό και φλεβική θρομβοεμβολική νόσος είναι οι βασικές και θανατηφόρες επιπτώσεις της θρόμβωσης.

20.000 νέα εμφράγματα μυοκαρδίου  συμβαίνουν κάθε χρόνο στη χώρα μας επεσήμανε ο  Πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ, ενώ η σοβαρή οικονομική κρίση οδηγεί 1 στους 6 πάσχοντες  να  εγκαταλείψει την υπολιπιδαιμική αγωγή λόγω της αυξημένης οικονομικής δαπάνης για την προμήθεια φαρμάκων σύμφωνα με στοιχεία από το πρόγραμμα πρόληψης του ΕΛ.Ι.ΚΑΡ. στο οποίο συμμετέχουν 60.000 άτομα.

Το Έμφραγμα Μυοκαρδίου αποτελεί μια δραματική μορφή θρόμβωσης, που συμβαίνει στα στεφανιαία αγγεία, δηλαδή στα αγγεία που δίνουν αίμα στην καρδιά. Συνοδεύεται από ένα μεγάλο ιατρικό και κοινωνικό κόστος και οδηγεί  στο θάνατο τουλάχιστον 3.000 ανθρώπους στη χώρα μας, πολλούς στην αναπηρία με τη μορφή της καρδιακής ανεπάρκειας και πολύ περισσότερους εκτός εργασίας για το υπόλοιπο της ζωής τους, παρά τις προσπάθειες των συναφών επιστημονικών εταιρειών και της πολιτείας για καλύτερη αντιμετώπιση με την εφαρμογή της πρωτογενούς αγγειοπλαστικής σε περισσότερους ασθενείς.

Το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο, που σχετίζεται με την κολπική μαρμαρυγή, μπορεί να είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνο, διευκρίνισε ο κος Ρίχτερ, γιατί ευνοεί τη δημιουργία ευμεγέθων θρόμβων μέσα στις καρδιακές κοιλότητες.  Οι ασθενείς έχουν διπλάσιες πιθανότητες να καταλήξουν με μόνιμη αναπηρία ενώ είναι πιθανότερο να χάσουν τη ζωή τους, σε σχέση με τους ασθενείς που παθαίνουν εγκεφαλικά επεισόδια, τα οποία δεν σχετίζονται με την κολπική μαρμαρυγή. Στη χώρα μας έχουμε 35.000 αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια ετησίως. Να τονίσουμε ότι δυστυχώς ένα μεγάλο ποσοστό  των Ελλήνων δεν έχει καθόλου συμπτώματα και αγνοεί τον κίνδυνο  εγκεφαλικού επεισοδίου.

Βέβαια, όπως τόνισε ο Κ. Βέμμος, παθολόγος, εξειδικευμένος στα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Εγκεφαλικών, στο δημόσιο σύστημα υγείας δεν υπάρχουν εξειδικευμένες μονάδες εγκεφαλικών. Αυτές οι μονάδες θα βελτίωναν σημαντικά την αντιμετώπιση των εγκεφαλικών επεισοδίων. Η Εταιρεία είχε καταθέσει πρόγραμμα ανάπτυξης τέτοιων μονάδων, με την λειτουργία αρχικά 15 μονάδων πιλοτικά. «Το πρόγραμμα εστάλη στα νοσοκομεία αλλά κανείς από το Υπουργείο δεν εξέτασε αν υλοποιήθηκε», ανέφερε ο κ. Βέμμος. Όπως υποστήριξε η Ελλάδα χρειάζεται 35 με 40 μονάδες αντιμετώπισης οξέων εγκεφαλικών, 4 εξ αυτών στην Αθήνα.

Εν τω μεταξύ, 300.000 Έλληνες  άνω των 14 ετών πάσχουν  από κολπική μαρμαρυγή με το πρόβλημα να  διογκώνεται περισσότερο τα προσεχή έτη καθώς  στις ηλικίες άνω των 75 ετών η συχνότητα της κολπικής μαρμαρυγής ξεπερνά το 10%.

Υπάρχει τεράστια ανάγκη, συνέχισε ο κος Ρίχτερ, να παροτρύνουμε  τους ασθενείς που πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή, να ενημερωθούν ώστε να γίνουν πιο ενεργοί στη διαχείριση της νόσου τους και να εξοικειωθούν με τη νέα πραγματικότητα. Φυσικά η ίδια ανάγκη υπάρχει για την ενημέρωση και των μελών της οικογένειας των ασθενών αυτών που καλούνται να συμβιώσουν μ’ αυτούς και να τους στηρίξουν στην προσπάθεια τους για καλύτερη ποιότητα ζωής. Οι ασθενείς χρειάζεται να αποκτήσουν το θάρρος να μιλούν  ανοιχτά με το γιατρό τους για τα ζητήματα των διαφορετικών επιλογών της θεραπευτικής προσέγγισης της νόσου τους καθώς και για τις αλλαγές στον τρόπο ζωής τους.

Μόνο ο κληρονομικός παράγοντας δεν μπορεί να προληφθεί, όπως εξήγησαν οι ειδικοί. Ο έλεγχος των άλλων 4 όμως, δηλαδή της χοληστερίνης, του ζαχάρου, της υπέρτασης και φυσικά του καπνίσματος, είναι εφικτός.

Προς την κατεύθυνση αυτή,  βοηθούν σημαντικά  ενημερωτικά sites & τα κοινωνικά δίκτυα όπως η  σελίδα του Facebook «Your Heart Your Decision» («Δική σας η καρδιά, Δική σας η απόφαση»)  και η ιστοσελίδα www.yourheartyourdecision.com . Εκεί ο ασθενής μπορεί να αναζητήσει προσωπικές μαρτυρίες ασθενών που θα τον βοηθήσoυν  να ενημερωθεί καλύτερα για την κολπική μαρμαρυγή και προτεινόμενες ερωτήσεις προς τον γιατρό του για τα ειδικά θέματα που τον απασχολούν.

Η κολπική μαρμαρυγή θεραπεύεται σε μεγάλο ποσοστό, είτε με αντιαρρυθμική φαρμακευτική αγωγή είτε με επέμβαση κατάλυσης (ablation).

Στοιχεία πρόσφατων επιδημιολογικών μελετών στη Ελλάδα δείχνουν ότι παρά τη σημαντική πρόοδο των τελευταίων ετών, οπότε εισήλθαν σε χρήση τα νεότερα από του στόματος αντιπηκτικά, ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων ασθενών δεν λαμβάνει αντιπηκτική αγωγή ή λαμβάνει λάθος αγωγή. Πάντως τα ίδια δεδομένα δείχνουν ότι ο απόλυτος αριθμός των ασθενών υπό αντιπηκτική αγωγή έχει σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία 5 χρόνια.

Η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος είναι η κύρια αιτία ενδονοσοκομειακών  θανάτων παγκόσμια, που θα μπορούσε όμως να προληφθεί  αν κάθε νοσοκομείο της χώρας μας ήταν υποχρεωμένο να κάνει εκτίμηση του θρομβοεμβολικού κινδύνου σε κάθε ασθενή που κάνει εισαγωγή και άρα εφάρμοζε και τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες.

Την νόσο αποτελούν η Θρόμβωση των Φλεβών  και η Πνευμονική Εμβολή με  650.000 ασθενείς να πάσχουν ετησίως από φλεβική θρόμβωση και 430.000 ασθενείς από πνευμονική εμβολή, στην Ευρώπη,  ενώ κάθε χρόνο πεθαίνουν  500.000 Ευρωπαίοι  και 50.000 Έλληνες.

Πρόσφατες εξαιρετικές μελέτες, έδειξαν ότι πολλοί ασθενείς που κινδυνεύουν από ΦΘΝ  δεν λαμβάνουν θρομβοπροφύλαξη, η οποία γίνεται με χορήγηση των κατάλληλων αντιθρομβωτικών φαρμάκων, με εφαρμογή ελαστικών καλτσών και με υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, ενώ σε πολλούς άλλους δεν υποψιαζόμαστε καν ότι μπορεί να πάσχουν από φλεβική θρόμβωση.

Ένα πολύ σημαντικό και ελπιδοφόρο μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Θρόμβωσης και όλων των ομιλητών είναι ότι η Θρόμβωση προλαμβάνεται και θεραπεύεται. Η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της θρόμβωσης θα οδηγήσει στη  μείωση των θανάτων από θρόμβωση και στη σημαντική ελάττωση  των συνολικών ποσοστών θνησιμότητας αλλά και θα βελτιώσει την ποιότητα  ζωής παγκοσμίως.

 

Πηγη:https://virus.com.gr