Η πιστοποίηση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών, “κλειδί” για προσέλκυση διεθνών ασθενών
Σημαντική ώθηση στις ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας μπορεί να φέρει η προώθηση του Ιατρικού Τουρισμού στη χώρα, τομέας που έχει χαρακτηριστεί ένας από τους 8 αναπτυξιακούς μοχλούς της ελληνικής οικονομίας. Η εκτίμηση αποδίδεται στην πολιτιστική κληρονομιά και το κλίμα της χώρας, στην ανοδική πορεία του τουρισμού, στον εκσυγχρονισμό των τουριστικών και ιατρικών υποδομών και στη διαθεσιμότητα εξειδικευμένου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού.
Αυτό που χρειάζεται είναι στρατηγικές ανάπτυξης, συνέργειες, εξωστρέφεια, καινοτομία. Όμως οι προσπάθειες προβολής και προώθησης του ιατρικού τουρισμού βρίσκονται ακόμα στην αρχή και στη χώρα μας κατευθύνεται μόνο το 3% των ασθενών που μετακινούνται, ενώ ο διεθνής ανταγωνισμός είναι μεγάλος και χρειάζονται οργανωμένες ενέργειες.
Καθοριστικό ρόλο για την προτίμηση του προορισμού από τους ασθενείς, είναι και οι διεθνείς πιστοποιήσεις και διαπιστεύσεις, που παραπέμπουν σε προδιαγραφές ποιοτικής παροχής υπηρεσιών υγείας στο νοσοκομειακό περιβάλλον.
Η “διαπίστευση” ενός οργανισμού υγείας αφορά τη διαδικασία αντικειμενικής αξιολόγησης από ανεξάρτητους εξωτερικούς φορείς με στόχο τον ακριβή προσδιορισμό της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και της ασφάλειας των ασθενών, με χρήση συγκεκριμένων και μετρήσιμων απαιτήσεων.
Ο αριθμός των διαπιστευμένων νοσοκομείων παγκοσμίως αυξάνεται κάθε χρόνο.
Η ανασκόπηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας για τη σχέση μεταξύ της διαπίστευσης νοσοκομείων και της ασφάλειας, της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και της ικανοποίησης των ασθενών δεν οδηγεί σε σαφή συμπεράσματα.
Εντούτοις, υπάρχουν αρκετές μελέτες που υποστηρίζουν ξεκάθαρα τη θετική επίδραση των διαπιστεύσεων στις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας.
Υπάρχουν, επίσης, αρκετά επιστημονικά δεδομένα που υποστηρίζουν πολλές από τις πρακτικές ασφαλείας και παροχής φροντίδας που απαιτούνται από τους διάφορους οργανισμούς διαπίστευσης.
Η προετοιμασία για την απόκτηση μιας διαπίστευσης δεν αποτελεί εύκολη διαδικασία. Μετά την ολοκλήρωση της προετοιμασίας, ομάδα επιθεωρητών με διεθνή εμπειρία (ιατροί, νοσηλευτές και διοικητικοί) επισκέπτονται το νοσοκομείο προκειμένου να αξιολογήσουν την ικανοποίηση των απαιτήσεων του προτύπου. Συχνά είναι απαραίτητη η επανάληψη της διαδικασίας (επανα-διαπίστευση) σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Η διαπίστευση ενός νοσοκομείου επηρεάζει τρεις κύριους τομείς της λειτουργίας του:
I. Την παροχή φροντίδας στους ασθενείς και τις οικογένειές τους
II. Το ανθρώπινο δυναμικό
III. Την διοίκηση του νοσοκομείου
Ι. Φροντίδα ασθενών και των οικογενειών τους
Σε επίπεδο φροντίδας ασθενών και των οικογενειών τους, σημαντικές πρακτικές και διαδικασίες που εφαρμόζονται σε διαπιστευμένα νοσοκομεία με στόχο τη διαφύλαξη της ασφάλειας και την προαγωγή της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών περιλαμβάνουν:
- Αυστηρές διαδικασίες ταυτοποίησης του ασθενούς, πριν από οποιαδήποτε διαγνωστική δοκιμασία ή θεραπευτική παρέμβαση.
- Εφαρμογή κριτηρίων με στόχο την ανίχνευση «πρώιμων προειδοποιητικών σημείων» (EarlyWarningSigns) που συχνά προηγούνται της επιδείνωσης της κατάστασης του ασθενούς. Ανίχνευση τέτοιων καταστάσεων πυροδοτεί την άμεση παρέμβαση εξειδικευμένης «Ομάδας Ταχείας Ανταπόκρισης» (RapidResponseTeam) με στόχο τον περιορισμό καρδιοαναπνευστικών ανακοπών και τη μείωση της θνητότητας.
- Συστήματα επικοινωνίας μεταξύ επαγγελματιών υγείας (π.χ. κατά την παράδοση ή μεταφορά των ασθενών) με στόχο την πλήρη και ορθή μεταφορά σημαντικών πληροφοριών για τον ασθενή. Περιλαμβάνουν τυποποιημένες φόρμες και διεθνώς αναγνωρισμένους κώδικες επικοινωνίας, ενώ συνήθως υποστηρίζονται από εφαρμογές ηλεκτρονικού φακέλου υγείας ασθενών.
- Εκπαίδευση των ασθενών και των οικογενειών τους που περιλαμβάνει αρχική αξιολόγηση των αναγκών και στη συνέχεια εφαρμογή των κατάλληλων στρατηγικών εκπαίδευσης, με συμμετοχή ιατρών και νοσηλευτών και με τη βοήθεια εκπαιδευτικού υλικού. Μέσω της εκπαίδευσης επιτυγχάνεται καλύτερη ενημέρωση των ασθενών και συμμετοχή τους στη λήψη θεραπευτικών αποφάσεων.
- Εφαρμογή αναγνωρισμένων διεθνών πρωτοκόλλων για πρόληψη σφαλμάτων κατά τις χειρουργικές επεμβάσεις (ταυτοποίηση ασθενούς, είδους και σημείου επέμβασης, διαθεσιμότητας υλικών και παραγώγων αίματος κ.λπ.). Διαδικασία τελικής επιβεβαίωσης (time-out) αμέσως πριν από την επέμβαση.
- Διαδικασίες πρόληψης φαρμακευτικών σφαλμάτων και ειδικής διαχείρισης φαρμάκων υψηλού κινδύνου.
- Εκτίμηση κινδύνου πτώσης ασθενών με διεθνώς αναγνωρισμένα και τυποποιημένα κριτήρια αξιολόγησης και λήψη προληπτικών μέτρων αποφυγής πτώσεων, αναλόγως του αποτελέσματος της εκτίμησης.
- Προληπτικά μέτρα για αποφυγή μετάδοσης λοιμώξεων (προαγωγή υγιεινής των χεριών με βάση διεθνή πρότυπα, προγράμματα εμβολιασμών, έγκαιρη αναγνώριση και απομόνωση ασθενών με μεταδοτικά νοσήματα).
- Εφαρμογή εκτεταμένων διαδικασιών ποιοτικού ελέγχου των εργαστηρίων του νοσοκομείου.
ΙΙ. Ανθρώπινο Δυναμικό
Ένας από τους βασικότερους τρόπους για να διασφαλίσει ένα διαπιστευμένο νοσοκομείο την ασφάλεια των ασθενών και να προάγει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας είναι η επιβεβαίωση της κλινικής επάρκειας των ιατρών του, τόσο κατά την αρχική συνέντευξη, όσο και σε συνεχή βάση.
Η συλλογή των πτυχίων και πιστοποιητικών των ιατρών και η επιβεβαίωση της γνησιότητάς τους από την πηγή έκδοσής τους αποτελεί βασικό στοιχείο. Απαιτείται, επίσης, η χρήση μιας τυποποιημένης, διαφανούς και αξιοκρατικής διαδικασίας έτσι ώστε οι ιατροί να παρέχουν υπηρεσίες συμβατές με την εκπαίδευση και τις ικανότητές τους (χορήγηση προνομίων).
Τέλος, η εφαρμογή διαδικασιών συνεχούς αξιολόγησης επαγγελματικής πρακτικής, που βασίζεται σε δεδομένα και πληροφορίες σχετικά με τη συμπεριφορά, την επαγγελματική εξέλιξη και τα κλινικά αποτελέσματα του κάθε ιατρού, διασφαλίζει στο μέγιστο την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
ΙΙΙ. Διοίκηση
Η διοίκηση ενός διαπιστευμένου νοσοκομείου είναι υπεύθυνη για τη διασφάλιση του κατάλληλου εργασιακού περιβάλλοντος και την εφαρμογή μηχανισμών και διαδικασιών που έχουν ως στόχο την ασφάλεια των ασθενών και την ποιότητα των υπηρεσιών.
Ενδεικτικά αναφέρονται οι μηχανισμοί αναφοράς σφαλμάτων και διόρθωσης αυτών, τα προγράμματα διαχείρισης εκτάκτων καταστάσεων και η συμμόρφωση με τους νόμους σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων και επικινδύνων υλικών και την προστασία του περιβάλλοντος.
Η εμπειρία μας
Ως παράδειγμα από την προσωπική εμπειρία, το νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ έχει αποκτήσει έως τώρα πολλές εθνικές και διεθνείς διαπιστεύσεις και πιστοποιήσεις.
Η σημαντικότερη όμως, είναι η διαπίστευση από το JCI (Joint Commission International) που αποκτήθηκε το 2010 και έχει ανανεωθεί ήδη δύο φορές. Κάθε λειτουργία του νοσοκομείου είναι τεκμηριωμένη, ομοιόμορφη και σύμφωνη με εγκεκριμένες διαδικασίες και διεθνή πρότυπα, όπως απαιτεί η ικανοποίηση άνω των 1000 απαιτήσεων που περιέχει το πρότυπο.
Συμπερασματικά, η προετοιμασία για την απόκτηση μιας διαπίστευσης, η διαδικασία της αρχικής διαπίστευσης και των επανα-διαπιστεύσεων, αποτελούν διεργασίες που μπορούν κυριολεκτικά να μεταμορφώσουν ένα νοσοκομείο, σε επίπεδο ασφάλειας ασθενών και ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, ανεβάζοντάς το στις υψηλότερες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης.
*Ο Δρ. Στέργιος Τασιόπουλος είναι Αναπληρωτής Διευθυντής Α΄ Παθολογικής Κλινικής και Αναπληρωτής Διευθυντής Ιατρικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ
Πηγη:http://healthmag.gr