Η νόσος Πάρκινσον είναι μια νευροεκφυλιστική κινητική διαταραχή που εξελίσσεται ακατάπαυστα. Σταδιακά βλάπτει την ικανότητα ενός ατόμου να λειτουργήσει έως ότου τελικά ακινητοποιηθεί εντελώς, ενώ κάποιες φορές αναπτύσσει και άνοια.
Επί του παρόντος δεν υπάρχει θεραπεία για την επιβράδυνση ή την αναστολή της νόσου Πάρκινσον. Τα διαθέσιμα φάρμακα δεν επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου και μπορούν να αντιμετωπίσουν μόνο ορισμένα συμπτώματα. Ωστόσο, τα φάρμακα που δρουν στην αρχή της νόσου, όπως το λεβοντόπα, γενικά καθίστανται αναποτελεσματικά με την πάροδο των ετών, απαιτώντας αυξημένες δόσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε ανεπιθύμητες ενέργειες.
Χωρίς να κατανοήσουν τη θεμελιώδη μοριακή αιτία της νόσου, είναι απίθανο οι ερευνητές να μπορέσουν να αναπτύξουν ένα φάρμακο που θα εμποδίζει τη σταθερή επιδείνωση της νόσου στους ασθενείς. Πολλοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της νόσου, τόσο περιβαλλοντικοί όσο και γενετικοί. Μέχρι πρόσφατα, τα υποκείμενα γενετικά αίτια ήταν άγνωστα. Οι πιο πολλές περιπτώσεις δεν είναι κληρονομικές αλλά σποραδικές και οι πρώτες μελέτες υπεδείκνυαν ότι η γενετική βάση ήταν απίθανη.
Γονίδια της νόσου Πάρκινσον
Χρησιμοποιώντας ανάλυση σύνδεσης, οι επιστήμονες εντόπισαν μια νέα γενετική μετάλλαξη για τη νόσο Πάρκινσον που ονομάζεται RAB32 Ser71Arg. Αυτή η μετάλλαξη συνδέθηκε με τον παρκινσονισμό σε τρεις οικογένειες και βρέθηκε σε άλλα 13 άτομα σε πολλές χώρες, όπως ο Καναδάς, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Τουρκία, η Τυνησία, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Αν και τα προσβεβλημένα άτομα και οικογένειες κατάγονται από πολλά μέρη του κόσμου, μοιράζονται ένα πανομοιότυπο τμήμα του χρωμοσώματος 6 που περιέχει RAB32 Ser71Arg. Αυτό υποδηλώνει ότι όλοι αυτοί οι ασθενείς σχετίζονται με το ίδιο άτομο -προγονικά, είναι μακρινά ξαδέρφια. Υποδηλώνει επίσης ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα ξαδέρφια προς ταυτοποίηση.
Με περαιτέρω ανάλυση, διαπιστώθηκε ότι το RAB32 Ser71Arg αλληλεπιδρά με αρκετές πρωτεΐνες που προηγουμένως συνδέονταν με παρκινσονισμό πρώιμης και όψιμης έναρξης καθώς και με τη μη οικογενή νόσο Πάρκινσον. Η παραλλαγή RAB32 Ser71Arg προκαλεί επίσης παρόμοια δυσλειτουργία εντός των κυττάρων.
Μαζί, οι πρωτεΐνες που κωδικοποιούνται από αυτά τα συνδεδεμένα γονίδια βελτιστοποιούν τα επίπεδα του νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη. Η ντοπαμίνη χάνεται στη νόσο Πάρκινσον καθώς τα κύτταρα που την παράγουν σταδιακά πεθαίνουν. Μαζί, αυτά τα συνδεδεμένα γονίδια και οι πρωτεΐνες που κωδικοποιούν, ρυθμίζουν τις εξειδικευμένες διαδικασίες αυτοφαγίας. Επιπλέον, αυτές οι κωδικοποιημένες πρωτεΐνες επιτρέπουν την ανοσία εντός των κυττάρων.
Τέτοια συνδεδεμένα γονίδια υποστηρίζουν την ιδέα ότι αυτές οι αιτίες του κληρονομικού παρκινσονισμού εξελίχθηκαν για να βελτιώσουν την επιβίωση στην πρώιμη ζωή, επειδή ενισχύουν την ανοσολογική απόκριση στα παθογόνα. Το RAB32 Ser71Arg προτείνει πώς και γιατί έχουν προκύψει πολλές μεταλλάξεις, παρά το γεγονός ότι δημιούργησε ένα ευαίσθητο γενετικό υπόβαθρο για τη νόσο Πάρκινσον στη μετέπειτα ζωή.
Το RAB32 Ser71Arg είναι το πρώτο συνδεδεμένο γονίδιο που εντόπισαν οι ερευνητές που ενώνει άμεσα τις κουκκίδες μεταξύ προηγούμενων συνδεδεμένων ανακαλύψεων. Οι πρωτεΐνες που κωδικοποιούνται συνδυάζουν τρεις σημαντικές λειτουργίες του κυττάρου: την αυτοφαγία, την ανοσία και τη μιτοχονδριακή λειτουργία.
Ενώ η αυτοφαγία απελευθερώνει ενέργεια που αποθηκεύεται στα σκουπίδια του κυττάρου, πρέπει να συντονιστεί με ένα άλλο εξειδικευμένο συστατικό εντός του κυττάρου, τα μιτοχόνδρια, που είναι ο κύριος προμηθευτής ενέργειας. Τα μιτοχόνδρια βοηθούν επίσης στον έλεγχο της κυτταρικής ανοσίας επειδή εξελίχθηκαν από βακτήρια που το ανοσοποιητικό σύστημα του κυττάρου αναγνωρίζει ως «εαυτό» και όχι ως παθογόνο που εισβάλλει προς καταστροφή.
Εντοπισμός των λεπτών γενετικών διαφορών
Η εύρεση του μοριακού σχεδίου για την οικογενή νόσο Πάρκινσον είναι το πρώτο βήμα για τη διόρθωση των ελαττωματικών μηχανισμών πίσω από τη νόσο. Όπως ο κατασκευαστής του αυτοκινήτου σας προσφέρει ένα εγχειρίδιο για τον κινητήρα, έτσι και το μοριακό σχέδιο παρέχει έναν πρακτικό οδηγό για το τι πρέπει να ελέγχετε όταν ο κινητήρας δεν λειτουργεί σωστά.
Ακριβώς όπως κάθε κινητήρας είναι διακριτικά διαφορετικός, ό,τι κάνει κάθε άτομο γενετικά ευαίσθητο στη μη οικογενή νόσο Πάρκινσον είναι επίσης διακριτικά διαφορετικό. Ωστόσο, η ανάλυση γενετικών δεδομένων μπορεί τώρα να ελέγξει για τύπους δυσλειτουργίας στο κύτταρο που είναι χαρακτηριστικά γνωρίσματα της νόσου. Αυτό θα βοηθήσει τους ερευνητές να εντοπίσουν περιβαλλοντικούς παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης, καθώς και φάρμακα που μπορεί να βοηθήσουν στην προστασία από τη νόσο.
Απαιτούνται περισσότεροι ασθενείς και οικογένειες που συμμετέχουν στη γενετική έρευνα για να βρεθούν πρόσθετα εξαρτήματα του «κινητήρα» πίσω από τη νόσο Πάρκινσον. Το γονιδίωμα κάθε ατόμου έχει περίπου 27 εκατομμύρια παραλλαγές από τα 6 δισεκατομμύρια δομικά στοιχεία που αποτελούν τα γονίδιά του. Υπάρχουν πολλά γενετικά συστατικά για τη νόσο Πάρκινσον που δεν έχουν ακόμη βρεθεί.
Όπως δείχνει η ανακάλυψη των επιστημόνων, κάθε νέο γονίδιο που εντοπίζουν οι ερευνητές μπορεί να βελτιώσει βαθιά την ικανότητά μας να προβλέψουμε και να αποτρέψουμε τη νόσο Πάρκινσον.
Πηγη: https://www.oloygeia.gr/